
Paul Vlaanderen

Haal Paul Vlaanderen er weer bij!
Omslag AVRO Radiobode van 17 februari 1946.
Inleiding
Paul Vlaanderen is gebaseerd op Paul Temple van de Engelse schrijver Francis Durbridge. De eerste serie, Send for Paul Temple, werd in 1938 door de BBC uitgezonden. Naast het hoorspel zou de detective ook in boeken, in films, op de televisie en zelfs als strip verschijnen.
In Nederland werden de Paul Vlaanderen-series geproduceerd en uitgezonden door de AVRO. De meeste spelen zijn niet bewaard gebleven. Voor de vertaling werd onder andere een beroep gedaan op Johan Bennik, een pseudoniem van Jan van Ees: Johan ben ik.
Over de manier waarop de naam van de serie Paul Vlaanderen tot stand is gekomen, zijn verschillende lezingen. Willem Vogt, directeur van de AVRO, heeft de naam Paul Vlaanderen bedacht. Paul zou direct overgenomen zijn van de Engelse titel Paul Temple. Over Vlaanderen zegt de ene lezing dat Vlaanderen de tuinman van Willem Vogt was. Een andere lezing beweert dat Vlaanderen de jongste bediende van de AVRO was.
Auteur Francis Durbridge
Francis Durbridge studeerde Engels aan de universiteit van Birmingham en werkte korte tijd als beursmakelaar alvorens full-time schrijver te worden. Zijn eerste creatie, Promotion, werd door de BBC uitgezonden op 3 oktober 1934.
Enkele jaren later schiep Durbridge zijn beroemde karakter Paul Temple, schrijver van misdaadverhalen en detective. Samen met zijn echtgenote Steve Trent beleeft Temple talloze avonturen, die als hoorspelen op de radio werden uitgezonden. Later werden er ook films gemaakt over Paul Temple, en weer later een tv-serie. De verhalen over Paul Temple werden ook in andere landen uitgezonden, waaronder in Nederland als Paul Vlaanderen.

Audio
De documentaire Luister naar Paul Vlaanderen van Frits Enk, voor Synopsis, augustus 2007.
De muziek van Koos van de Griend.
Klik hier voor een overzicht van de overige componisten.
Een fragment uit Spreek met Vlaanderen en het komt in orde uit 1939.
Fragment uit Het Margo mysterie.
Interview met Eva Janssen.

Paul Vlaanderen grijpt in.
Omslag AVRO Radiobode van 6 oktober 1946.
Hoofdrolspelers
Paul en Ina
Theo Frenkel jr.
Speelde Paul in 1939 en 1940.
Lily Bouwmeester
Speelde Ina in 1939 en 1940.
Sir Graham Forbes

Nico de Jong
Nico de Jong, Louis de Bree en Joan Remmelts speelden de rol van Sir Graham Forbes van Scotland Yard, een huisvriend van Paul en Ina.
Charlie

Donald de Marcas
Paul Deen, Herman van Eelen, Sacco van der Made, Donald de Marcas, Frans Vasen en Johan Wolder speelden de rol van Charlie, de huisbediende, en werd de kreet "okidoki" populair.
Regisseurs

Paul Vlaanderen en het Sullivan mysterie.
Omslag AVRO Radiobode van 6 november 1949.
Commercie en promotie
1947: Een prijsvraag rond Paul Vlaanderen en het Gregory mysterie voor Van Nelle koffie.
1953: Een advertentie voor nylons.
1954: Een advertentie van Albert Heijn.
1954: Ledenwerfactie: Spreek met de AVRO en het komt in orde!
Paul Vlaanderen en het Z-4 mysterie
Op zondag 5 mei 1940 was de vierde episode van Paul Vlaanderen en het Z-4 mysterie te beluisteren, ten gevolge van het uitbreken van de oorlog op 10 mei 1940 werden de overige episoden niet meer uitgezonden. De tekst werd evenwel compleet in de AVRO Radiobode afgedrukt.
Klikt u op een afbeelding voor een vergroting.
De spelleiding heeft… Kommer Kleijn
Een kwart eeuw hoorspel in Nederland, gehoord en gezien door Rob Geraerds.
Uitgeversmaatschappij West-Friesland, Hoorn, juli 1954.
Rob Geraerds, die behoort tot hen, die vanaf het begin van radio-uitzendingen voor de microfoon optraden, vertelt in dit boek hoe het hoorspel is ontstaan en gegroeid.
Klik hier voor het zevende hoofdstuk over Paul Vlaanderen.

Eva Janssen en Jan van Ees.
Opname van een Paul Vlaanderen mysterie, de datum is onbekend.
Strip
Francis Durbridge schreef ook de scenario's voor een strip over Paul Temple. Deze strip verscheen tussen 1951 en 1971 in de krant London Evening News en in Nederland onder andere in de Friese Koerier en de de Provinciale Zeeuwse Courant.
Klikt u op de afbeelding voor een vergroting en aanvullende informatie.
Prinses Beatrix en Paul Vlaanderen
AVRO Radiobode, 31 januari 1954 en Trouw, 23 augustus 1996.
Toen de acteur en Paul Vlaanderen-vertolker enige jaren geleden ter gelegenheid van de verjaardag onzer koningin op het Paleis Soestdijk een voorstelling had gegeven kwam koningin Juliana in gezelschap van Prins Bernhard en de prinsessen de vertolkers persoonlijk voor hun prestaties bedanken.
Koningin Juliana die geen zondagavond verstek liet gaan om naar Paul Vlaanderen te luisteren vroeg op een gegeven moment aan prinses Beatrix: "En! Weet je nou wie dat is?", hierbij wijzend op Jan van Ees. "Ja", zei onze kroonprinses met een lachje, "dat is Paul Vlaanderen. En nu wilde ik meteen even vragen of hij 's avonds niet een beetje vroeger kan komen, anders moet we altijd naar bed!"

Paul Vlaanderen en het Curzon mysterie.
Omslag AVRO Radiobode van 1 oktober 1950.
Hoorspelen met Paul Vlaanderen
1959: Paul Vlaanderen en het Conrad mysterie
1962: Paul Vlaanderen en het Margo mysterie
1966: Paul Vlaanderen en het Milbourne mysterie
1969: Paul Vlaanderen en het Alex mysterie
Hoorspelen van de Stichting Hoorspel Nú.
2004: De heer en mevrouw Paul Vlaanderen
2006: De heer en mevrouw Paul Vlaanderen incognito
2006: Paul Vlaanderen en het mysterie van de Westfield juwelen
2009: Paul Vlaanderen en het Z mysterie
2014: Paul Vlaanderen en het Gregory mysterie
2016: Paul en Ina Vlaanderen op dood spoor
Niet bewaard gebleven hoorspelen.
1939: Spreek met Vlaanderen en het komt in orde
1939: Paul Vlaanderen en de mannen van de frontpagina
1940: Paul Vlaanderen en het Z-4 mysterie
1946: Haal Paul Vlaanderen er weer bij!
1946: Paul Vlaanderen grijpt in
1946: Paul Vlaanderen en het Z-4 mysterie
1947: Paul Vlaanderen contra de markies
1947: Paul Vlaanderen en het Gregory mysterie
1948: De heer en mevrouw Paul Vlaanderen
1949: Paul Vlaanderen en het Sullivan mysterie
1950: Paul Vlaanderen en het Curzon mysterie
1951: Paul Vlaanderen en het Madison mysterie
1951: Paul Vlaanderen en het Vandyke mysterie
1953: Paul Vlaanderen en het Jonathan mysterie
1954: Paul Vlaanderen en het mysterie van de Westfield juwelen
1954: Paul Vlaanderen en het Gilbert mysterie
1956: Paul Vlaanderen en het Lawrence mysterie
1958: Paul Vlaanderen en het Spencer mysterie
1959: Paul en Ina Vlaanderen incognito
Hoorspelen met Paul Vlaanderen van andere auteurs.
1947: Paul Vlaanderen wordt onthaald (Niet bewaard gebleven)
1998: Paul Vlaanderen en het media mysterie
2011: Paul Vlaanderen en het tijdmysterie
2012: Paul Vlaanderen en het mysterie van de verzonnen dood
Paul Vlaanderen – Paul Temple startpagina
Meer willen weten over Francis Durbridge of de uitgezonden hoorspelen over Paul Temple in Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk?
Klikt u dan hier voor een special bij Geronimo hoorspelen.

Paul Vlaanderen en het Lawrence mysterie.
Illustratie uit de AVRO Radiobode van 7 oktober 1956.